Outsourcing jest metodą (koncepcją) zarządzania, która sprowadza się do zawężenia zakresu zadań realizowanych bezpośrednio przez dane przedsiębiorstwo (określane jako firma macierzysta) i powierzenia ich do stałej realizacji przez inne podmioty gospodarcze (określane jako firmy usługowe). Idea outsourcingu zakłada, że dla prawie każdej funkcji, obszaru, procesu, które mogłyby być realizowane w ramach klasycznej struktury organizacyjnej przedsiębiorstwa można znaleźć alternatywę w postaci usług oferowanych przez zewnętrznych, wyspecjalizowanych dostawców (partnerów). Z tego powodu outsourcing określany jest jako metoda stałej obsługi zewnętrznej przez wyspecjalizowane podmioty, zarządzanie zewnętrzne, eksternalizacja, czy wręcz dezintegracja działalności przedsiębiorstwa.

Outsourcing w praktyce gospodarczej może być realizowany w dwóch podstawowych formach: wydzielenia lub zlecenia. Wydzielenie dotyczy sytuacji, kiedy dany obszar działalności (zadanie, funkcja, proces) jest realizowany w ramach struktury organizacyjnej podmiotu, jednak nie jest on zaliczany do kluczowych kompetencji podmiotu, a analizy dotyczące kosztów jego utrzymania i koordynacji, jakości i terminowości działania wskazują, iż nie uczestniczy on w procesie tworzenia wartości produktów lub usług. W tej sytuacji możliwe staje się jego usunięcie ze struktury organizacyjnej i przekazanie go do realizacji w ramach outsourcingu na rzecz firmy usługowej. Takie rozwiązanie nie musi oznaczać całkowitej likwidacji tego obszaru, bowiem możliwy jest transfer pozostałej po wydzieleniu bazy zasobowej (obejmującej wyposażenie, pracowników, procedury działania itd.) do firmy usługowej w celu realizacji obsługi zewnętrznej.

Zlecanie występuje natomiast w sytuacji kiedy w strukturze organizacyjnej przedsiębiorstwa nie był realizowany do tej pory określony obszar działalności, a analizy wskazują, iż byłby on przydatny ze względu na określone korzyści strategiczne. Obszar ten nie obejmuje kluczowych kompetencji firmy, a jego bezpośrednie włączenie w strukturę organizacyjną wymagałoby zaangażowania znacznych zasobów, które można przeznaczyć na wzmocnienie kluczowego obszaru funkcjonowania. Sytuacja taka prowadzi do możliwości nawiązania współpracy z zewnętrznym oferentem świadczącym wymagane usługi w ramach outsourcingu .

Zarówno wydzielenie, jak również zlecenie działalności może odbywać się w wariancie kontraktowym lub kapitałowym. W przypadku wariantu kontraktowego dostawcą (firmą usługową) staje się niezależny kapitałowo, wyspecjalizowany podmiot powiązany z firmą macierzystą jedynie na podstawie kontraktu. Wariant kapitałowy zakłada natomiast nawiązanie współpracy z podmiotem zależnym kapitałowo i właścicielsko. Może się to odbyć poprzez założenie nowego przedsiębiorstwa (spółki córki) albo poprzez zakup akcji lub udziałów w firmie, która już istnieje na rynku i realizuje działania, na które istnieje zapotrzebowanie w firmie macierzystej. W przypadku założenia nowego podmiotu często dąży się do jego usamodzielnienia, dzięki czemu przedsiębiorstwo to oferuje usługi nie tylko firmie macierzystej, ale również innym podmiotom zewnętrznym.

Zestawienie wariantu outsourcingu kapitałowego i kontraktowego z dwoma zasadniczymi metodami przekazania działalności na rzecz zewnętrznego dostawcy prowadzi do wyodrębnienia czterech zasadniczych odmian tej metody, co przedstawiono w poniższej tabeli.

Outsourcing może być źródłem określonych korzyści, takich jak: możliwość strategicznej koncentracji na kluczowej działalności, ograniczenie kosztów oraz transformacja kosztów stałych w zmienne, czy odchudzenie i uelastycznienie stosowanych rozwiązań organizacyjnych. Metoda obsługi zewnętrznej może być jednak również powodem pewnych zagrożeń, związanych między innymi ze zbyt dużym uzależnieniem od działań firmy zewnętrznej, niespodziewanym wzrostem kosztów obsługi, czy niską jakością bądź niewłaściwą terminowością realizacji zadań przez dostawcę.

Model ten przedstawiony jest w następujących publikacjach:

1. Matejun M., Outsourcing, [w:] Szymańska K. (red.), Kompendium metod i technik zarządzania. Teoria i ćwiczenia, Oficyna a Wolters Kluwer business, Warszawa 2015, s. 211-239 [Pobierz publikację]

2. Kozłowski R., Matejun M., Kierunki wykorzystania outsourcingu w przedsiębiorstwach zaawansowanych technologii, [w:] Lachiewicz S., Zakrzewska-Bielawska A. (red.), Zarządzanie przedsiębiorstwem w warunkach rozwoju wysokich technologii, Wydawnictwo Politechniki Łódzkiej, Łódź 2008, s. 130-140 [Pobierz publikację]